Vitaminen: het leven
Vita betekent leven. Amine is een organisch-chemische stikstofverbinding. De term vitaminen werd voor het eerst gebruikt in 1910. Een groot deel van de vitaminen is ondertussen chemisch onderzocht. Vitaminen zijn organische substanties waarvan kleine hoeveelheden noodzakelijk zijn om het leven in stand te houden. Deze moeten we uit voeding verkrijgen.
Vitaminen worden ook wel micronutriënten genoemd en deze nutriënten hebben verschillende functies in het lichaam:
- Ze werken als antioxidanten
- Bevorderen het afweersysteem
- Zetten voedsel om in energie
- Helpen het lichaam te ontgiften
- Zorgen voor samenstelling van enzymen en
- Hebben een psychische functie
Wist je dat vitaminen, op een enkele uitzondering na, niet door het lichaam zelf worden aangemaakt?
Vergeleken met voeding van een aantal decennia geleden bevat onze huidige voeding steeds minder vitaminen en mineralen. Verarming van de landbouwgrond, bewerking van onze voeding en verstorende elementen zoals cafeïne en fytinezuur (uit granen) zorgen hiervoor.
Welke vitaminen zijn essentieel?
Natuurlijk is een gevarieerd voedingspatroon het meest heilzaam voor het lichaam. Het is de bedoeling dat je zoveel mogelijk verschillende vitaminen en mineralen binnen krijgt. Toch zijn er een aantal vitaminen die er echt uitspringen en waar je lichaam wel wat meer van nodig heeft in deze “Corona-tijd”. Een opsomming:
- Vitamine D
- Vitamine C
- Vitamine B
- Vitamine A
Vitamine D
De belangrijkste eigenschap van vitamine D is het stimuleren en reguleren van het immuunsysteem. Daarnaast maakt het de ‘weerstandscellen’ aan (witte bloedcellen) aan en speelt het een rol in het goed functioneren van je zenuwstelsel. Meer weten over deze vitamine? Check mijn vorige blog.
Symptomen van een vitamine D tekort?
- Zwakke beenderen
- Veel urineren
- Diarree
- Misselijkheid
- Duizeligheid
- Verlies van eetlust
- Vasthouden van fosfor in de nieren
- Een verhoogde ontstekingsactiviteit in het lichaam
Voeding waarin veel vitamine D voorkomt:
Vette vis, garnalen, levertraan, eieren, volle zuivelproducten.
De zon maakt in de huid vitamine D aan uit cholesterol. In Nederland heeft zo’n 78% van de Nederlanders een vitamine D tekort vanwege een gebrek aan zonne-uren. Aanvullend suppleren wordt daarom aanbevolen.
Vitamine C
Ook voor vitamine C geldt: het versterkt en activeert je immuunsysteem. We noemen deze vitamine een sterke antioxidant. Antioxidanten hebben de kenmerkende eigenschap om zowel de lichaamscellen van binnen en van buiten te beschermen tegen schadelijke stoffen (vrije radicalen). Daarnaast beschermt het tegen virussen en infecties, ondersteunt het de longfunctie en helpt vitamine C de lever te reinigen.
Symptomen van een tekort?
- Trage wondgenezing en gevoelig voor blauwe plekken
- Kortademigheid
- Lage weerstand
- Aambeien
- Striae
- Slechte spijsvertering
- Lage weerstand
- Bloedend tandvlees
- Spataderen
- Bloedarmoede
- Depressieve gevoelens en ‘matheid’
Voeding waarin veel vitamine C voorkomt:
Vers fruit (vooral citrus, kiwi, mango, zwarte bes, aardbei), rauwkost, alfalfa, kiemen en groenten (vooral broccoli, bloemkool, boerenkool en paprika)
Stress, in welke vorm dan ook, verhoogt de behoefte aan vitamine C. Een geit maakt haar eigen vitamine C aan, zoals mensen dat voorheen ook konden. Als een geit getrest raakt, produceert zij ongeveer 7 gram vitamine C. Hoeveel vitamine C hebben wij dan wel niet nodig als we gestrest raken? Ik adviseer altijd om vitamine C aanvullend te suppleren.
Vitamine B
B-vitaminen werken met name op het hart- en zenuwstelsel. Ze zorgen ervoor dat je je o.a. mentaal stabiel voelt. In deze tijd kan de extra inname van B-vitaminen je ondersteunen.
Symptomen van een tekort?
- Overgevoeligheid voor geluid
- Hyperactief
- Onrust
- Vluchtgedrag
- Kortademigheid
- Slapeloosheid
- Depressie
- Angst
- Geïrriteerdheid
- Kloofjes in de mondhoeken
*Er zijn nog tal van symptomen die een vitamine B tekort aantonen. Bovengenoemd de meest voorkomende.
Voeding waarin veel vitamine B voorkomt:
Lever, peulvruchten, haver, volkoren producten, noten, aardappelen, zonnebloempitten, eieren, taugé, avocado, bladgroenten, asperges
Alcohol, koffie en geraffineerde koolhydraten beperken de opname van vitamine B. Wil je vitamine B suppleren? Kies dan altijd voor een B-complex. Alle B-vitaminen werken samen; een zogenoemde synergetische werking.
Wist je dat alcoholisten en zoetekauwen vaak een vitamine B1-tekort hebben?
Vitamine A
Deze vitamine zorgt ook voor ondersteuning van het immuunsysteem. Daarnaast heeft het een helende werking op de huid, het gezichtsvermogen en werkt het als natuurlijke maagbeschermer. Ook voorkomt het luchtweginfecties, vooral bij neus- en keelholte.
Symptomen van een tekort?
- Botafwijkingen
- Nachtblindheid
- Weinig weerstand tegen infecties, met name neus- en keelholte
Voeding waarin veel vitamine A voorkomt:
Vette vis, eieren, volle zuivelproducten, lever, zoete aardappel, spinazie, pompoen, boerenkool, spruiten, wortelen, knoflook, appels, abrikozen
Alcohol, koffie, thee en cola zorgen voor een verminderde opname van deze vitamine. Je hoeft vitamine A in principe niet aanvullend te suppleren mits je voldoende voeding van bovengenoemde binnenkrijgt. Heb je voor je gevoel echt een tekort? Laat je altijd door een deskundige adviseren indien je wilt suppleren – je kunt namelijk teveel binnenkrijgen.
Mijn naam is Laura Kluyver, natuurgeneeskundig therapeut gespecialiseerd in orthomoleculair voedingsadvies en allergie-eliminatie. Elke maand schrijf ik een blog om jou te informeren en te inspireren. Op mijn website vind je meer informatie over wie ik ben en wat ik doe.